Standardów ochrony małoletnich - podczas transportu i opieki w czasie przewozu dzieci i uczniów do przedszkoli, szkół i placówek oświatowych organizowanych przez Gminę Jaktorów – wersja zupełna

I. Postanowienia wstępne

1. Wójt Gminy Jaktorów jest organizatorem opieki nad dziećmi i uczniami, w tym niepełnosprawnymi, w czasie przewozu do przedszkoli i szkół, dla których Gmina Jaktorów jest organem prowadzącym oraz do innych placówek, w tym do szkół specjalnych, ośrodków szkolno-wychowawczych i młodzieżowych ośrodków socjoterapii.

2. Wójt Gminy Jaktorów jako pracodawca osób dopuszczonych do pracy z dowożonymi uczniami, tj. kierowców pojazdów i opiekunów dzieci dowożonych przed nawiązaniem z nimi stosunku pracy:

1. uzyskuje informacje, czy dane kandydata są zamieszczone w Rejestrze z dostępem ograniczonym lub w Rejestrze osób, w stosunku do których Państwowa Komisja do spraw przeciwdziałania wykorzystaniu seksualnemu małoletnich poniżej lat 15 wydała postanowienie o wpisie w Rejestrze;

2. uzyskuje od kandydata informację z Krajowego Rejestru Karnego w zakresie przestępstw określonych w rozdziale XIX i XXV Kodeksu karnego, w art. 189a i art. 207 Kodeksu karnego oraz w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U.
   z 2023 r. poz. 172 oraz z 2022 r. poz. 2600), lub za odpowiadające tym przestępstwom czyny zabronione określone w przepisach prawa obcego;

3. jeżeli kandydat posiada obywatelstwo innego państwa niż Rzeczpospolita Polska – wójt uzyskuje od niego informację z rejestru karnego państwa obywatelstwa uzyskiwaną do celów działalności zawodowej lub wolontariackiej związanej z kontaktami z dziećmi;

4. jeżeli kandydat zamieszkiwał w ciągu ostatnich 20 lat w państwie lub państwach innych niż Rzeczpospolita Polska i państwo obywatelstwa – wójt uzyskuje od niego oświadczenie o tym fakcie oraz informację z rejestrów karnych tych państw uzyskiwaną do celów działalności zawodowej lub wolontariackiej związanej z kontaktami z dziećmi (jeżeli prawo tych państw nie przewiduje wydawania informacji do celów działalności zawodowej lub wolontariackiej związanej z kontaktami z dziećmi, kandydat przedkłada informację z rejestru karnego tego państwa albo, jeżeli prawo tego państwa, z którego ma być przedłożona informacja, nie przewiduje jej sporządzenia lub w danym państwie nie prowadzi się rejestru karnego, kandydat składa oświadczenie o tym fakcie wraz z oświadczeniem, że nie był prawomocnie skazany w tym państwie za czyny zabronione odpowiadające przestępstwom określonym w rozdziale XIX i XXV Kodeksu karnego, w art. 189a i art. 207 Kodeksu karnego oraz w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii oraz nie wydano wobec niego innego orzeczenia, w którym stwierdzono, iż dopuścił się takich czynów zabronionych, oraz że nie ma obowiązku wynikającego z orzeczenia sądu, innego uprawnionego organu lub ustawy stosowania się do zakazu zajmowania wszelkich lub określonych stanowisk, wykonywania wszelkich lub określonych zawodów albo działalności, związanych z wychowaniem, edukacją, wypoczynkiem, leczeniem, świadczeniem porad psychologicznych, rozwojem duchowym, uprawianiem sportu lub realizacją innych zainteresowań przez małoletnich, lub z opieką nad nimi).

3. Wójt Gminy Jaktorów jako zleceniodawca usług dowozu i opieki nad uczniami podmiotom zewnętrznym zapewnia, aby zleceniobiorcy zapewnili do wykonywania usługi kierowców
i opiekunów, którzy spełniają wymagania określone w pkt. 2.

4. Wójt Gminy Jaktorów zapewnia zapoznanie się ze Standardami Ochrony Małoletnich zatrudnionych w Urzędzie Gminy Jaktorów kierowców i opiekunów oraz zobowiązuje do zapoznania z nimi kierowców i opiekunów zatrudnionych przez podmioty zewnętrzne realizujące na zlecenie Gminy Jaktorów zadanie dowozu do szkół i opieki nad uczniami.

II. Zasady zapewniające bezpieczne relacje między małoletnimi a kierowcą i opiekunem

1. Kontakt kierowcy i opiekuna z dzieckiem lub uczniem odbywa się wyłącznie w godzinach pracy i służy realizacji bezpiecznego przewozu do miejsca pobierania nauki i do domu dziecka lub ucznia.

2. Kierowca i opiekun:

1. traktuje dziecko lub ucznia z szacunkiem oraz uwzględnia jego godność i indywidualne potrzeby, w tym związane z niepełnosprawnością;

2. traktuje dziecko lub ucznia równo bez względu na jego płeć, sprawność lub niepełnosprawność, status społeczny, etniczny, kulturowy, religijny i światopogląd;

3. podejmuje działania wobec dziecka lub ucznia, które są adekwatne do sytuacji, bezpieczne, uzasadnione i sprawiedliwe wobec innych dzieci lub uczniów;

4. komunikuje się z dzieckiem lub uczniem zachowując cierpliwość i okazując szacunek,
   w szczególności wobec dziecka lub ucznia niepełnosprawnego;

5. zapewnia dziecko i ucznia, że jeśli czuje się niekomfortowo w jakiejś sytuacji lub z powodu konkretnego zachowania czy słów, może mu o tym powiedzieć.

3. Niedozwolone wobec dzieci i uczniów jest w szczególności:

1. proponowanie dziecku lub uczniowi alkoholu, wyrobów tytoniowych ani nielegalnych substancji, jak również używanie ich w obecności dziecka lub ucznia;

2. wchodzenie w relacje jakiejkolwiek zależności wobec dziecka,ucznia lub jego rodziców;

3. stosowanie przemocy słownej lub fizycznej wobec dziecka,ucznia;

4. naruszanie prawa ucznia do prywatności., tzn.: utrwalanie wizerunku dziecka, ucznia dla potrzeb prywatnych (np. poprzez filmowanie, nagrywanie głosu, fotografowanie);

5. zawstydzanie, upokarzanie, lekceważenie i obrażanie dziecka, ucznia;

6. podnoszenie głosu, krzyczenie na dziecko lub ucznia, chyba że wymaga tego sytuacja niebezpieczna (np. ostrzeżenie), wywoływanie u niego lęku;

7. zachowywanie się w obecności dziecka lub ucznia w sposób niestosowny, np.: poprzez używanie słów wulgarnych, czynienie obraźliwych uwag oraz nawiązywanie
   w wypowiedziach do atrakcyjności seksualnej;

8. dotykania dziecka lub ucznia w sposób, który mógłby zostać nieprawidłowo zinterpretowany;

9. podejmowanie kontaktu fizycznego, który mógłby być niejawny bądź ukrywany, wiążący się z jakąkolwiek gratyfikacją bądź wynikającą z relacji władzy;

10. ujawnianie danych wrażliwych dotyczących dziecka lub ucznia obejmujących
    m.in.: pochodzenie rasowe lub etniczne, przekonania religijne lub światopoglądowe lub danych dotyczących zdrowia, seksualności albo orientacji seksualnej;

11. ujawnianie informacji wrażliwych (wizerunek, informacja o sytuacji rodzinnej, medycznej, prawnej, itp.) dotyczących dziecka lub ucznia innym osobom nieuprawnionym, w tym innym dzieciom lub uczniom;

12. zapraszanie dziecka lub ucznia do swojego miejsca zamieszkania lub w inne miejsce;

13. nawiązywanie kontaktów poprzez przyjmowanie bądź wysyłanie zaproszeń w mediach społecznościowych, komentowanie aktywności ucznia na jego kontach/profilach lub kontach/profilach innych osób i instytucji.

4. Fizyczny kontakt z dzieckiem lub uczniem może być stosowny jeżeli spełnia zasady bezpiecznego kontaktu i wynika z potrzeb dziecka lub ucznia oraz jest akceptowany lub zlecony przez rodziców dziecka lub ucznia, a w szczególności dziecka lub ucznia niepełnosprawnego, tzn.:

1. jest odpowiedzią na potrzeby dziecka lub ucznia w danym momencie np. ze względu na strach, smutek, tęsknotę za opiekunem itp.;

2. jest ochroną przed upadkiem, atakiem lub inną szczególną sytuacją np. w sytuacji napadu złości i fizycznej agresji oraz zachowań zagrażających dziecku lub uczniowi lub innym dzieciom i uczniom;

3. jest sposobem na realizację zaleceń wynikających z orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego;

4. jest konieczny ze względu na wykonywanie czynności pielęgnacyjno-opiekuńczych oraz
   w przypadku udzielania dziecku lub uczniowi pierwszej pomocy.

5. Dziecko i uczeń w czasie dowozu powinni:

1. przestrzegać zasad dotyczących kulturalnego zachowania, zasad bezpieczeństwa w czasie podróży pojazdem i zasad ruchu drogowego po opuszczeniu pojazdu;

2. słuchać i wykonywać polecenia kierowcy i opiekuna, szczególnie dotyczące zachowania bezpieczeństwa;

3. zachowywać porządek i czystość;

4. szanować prawa innych dzieci, uczniów, kierowcy i opiekuna;

5. informować o swoich oczekiwaniach, potrzebach, problemach i zauważonych niebezpieczeństwach.

III. Zasady zapewniające bezpieczne relacje między małoletnimi, a w szczególności zachowania niedozwolone

1. Dziecko i uczeń ma obowiązek:

1. odnosić się z szacunkiem do innych dzieci i uczniów, którzy wspólnie z nimi korzystają z przewozu, dbać o bezpieczeństwo własne i innych oraz szanować cudzą własność;

2. informowania opiekuna o wszelkich formach agresji i przemocy fizycznej, słownej lub psychicznej;

3. zapobiegać aktom agresji i wandalizmu oraz wspierać osoby dotknięte przemocą – na miarę swoich możliwości.

2. Dziecku i uczniowi w czasie przewozu nie wolno:

1. posiadać żadnej broni, noży i innych ostrych narzędzi oraz substancji zabronionych (np.: papierosów, e-papierosów, alkoholu, substancji psychoaktywnych);

2. utrwalać wizerunku ani nagrywać innych osób;

3. stosować agresji fizycznej, słownej i psychicznej, a w szczególności wszelkich form bicia, popychania, uderzania, zastraszania, niszczenia cudzego mienia, grożenia, wyśmiewania, obrażania, wyzywania, rozpowszechniania plotek i obraźliwych informacji, używania wulgaryzmów, wyłudzania, kradzieży, szykanowania i znęcania się.

IV. Zasady korzystania z urządzeń elektronicznych z dostępem do sieci Internet i ochrony dzieci przed treściami szkodliwymi i zagrożeniami w sieci Internet oraz utrwalonymi w innej formie

1. Podczas przewozu dzieci i uczniów nie zapewnia się dostępu do urządzeń elektronicznych
z dostępem do sieci Internet.

2. Uczeń i dziecko nie korzysta z urządzeń mobilnych w sposób niewłaściwy,
a w szczególności:

1) nie nagrywa rozmów;

2) nie fotografuje wizerunku innych dzieci, uczniów, kierowcy lub opiekuna;

3) nie ogląda i nie słucha nieodpowiednich treści, a także nie udostępnia ich innym dzieciom i uczniom;

4) nie rozpowszechnia nieprawdziwych informacji, tzw. fake news.

3. W razie uzasadnionego podejrzenia, że dziecko lub uczeń w czasie przewozu korzysta
z urządzenia mobilnego w sposób określony w pkt. 2, opiekun jest zobowiązany upomnieć dziecko lub ucznia, a w przypadku kiedy dziecko lub uczeń nie wykonają jego polecenia, podjąć dalszą interwencję, zgodnie z procedurą podejmowania interwencji .

V. Zasady i procedura podejmowania interwencji i ich dokumentowania

1. Kierowca lub opiekun albo inna osoba, która podejrzewa, że dziecko lub uczeń jest krzywdzony lub posiada informacje o krzywdzeniu dziecka lub ucznia w czasie przewozu lub w innej sytuacji jest obowiązany:

1. niezwłocznie zawiadomić prokuratora lub policję o podejrzeniu popełnienia przestępstwa na szkodę małoletniego oraz przedsięwziąć niezbędne czynności do czasu przybycia organu powołanego do ścigania przestępstw lub do czasu wydania przez ten organ stosownego zarządzenia, aby nie dopuścić do zatarcia śladów i dowodów przestępstwa;

2. niezwłocznie zawiadomić o wykonaniu obowiązku, o którym mowa w ppkt.1, osobę odpowiedzialną za przyjmowanie zgłoszeń o zdarzeniach zagrażających małoletniemu
   i udzielenie mu wsparcia - w formie notatki służbowej;

3. niezwłocznie zawiadomić o podejrzeniach lub posiadanych informacjach o krzywdzeniu ucznia jego rodziców, chyba, że osobą krzywdzącą lub podejrzewaną o krzywdzenie jest rodzic ucznia.

2. Osoba odpowiedzialna za przyjmowanie zgłoszeń o zdarzeniach zagrażających małoletniemu
i udzielenie mu wsparcia po otrzymaniu lub sporządzeniu notatki służbowej i otrzymaniu informacji, że osoba zgłaszająca powiadomiła policję lub prokuraturę, jest obowiązana niezwłocznie zawiadomić:

1. zespół interdyscyplinarny ds. przeciwdziałania przemocy w rodzinie - w przypadku, gdy podejrzanym o krzywdzenie lub krzywdzącym jest członek rodziny;

2. dyrektora szkoły lub placówki oświatowej, do której odbywa się przewóz ucznia w celu objęcia go wsparciem przez specjalistów szkolnych.

3. Osobą odpowiedzialną za przyjmowanie zgłoszeń o zdarzeniach zagrażających małoletniemu
i udzielenie mu wsparcia jest Kierownik Referatu Oświaty, Kultury, Zdrowia i Sportu w Urzędzie Gminy Jaktorów, a w razie jego nieobecności – pracownik, który go zastępuje.

4. Osoba, o której mowa w pkt. 3, prowadzi i przechowuje dokumentację związaną z ujawnionymi lub zgłoszonymi incydentami lub zdarzeniami zagrażającymi dobru małoletniego,
a w szczególności rejestr incydentów i zdarzeń zagrażających dobru małoletniego oraz dokumentację wytworzoną i zgromadzoną w toku prowadzonej interwencji dla każdego zgłoszenia.

VI. Przygotowanie, stosowanie, przegląd i aktualizacja standardów

1. Osobą odpowiedzialną za przygotowanie kierowców i opiekunów do stosowania standardów jest Kierownik Referatu Oświaty, Kultury, Zdrowia i Sportu w Urzędzie Gminy Jaktorów.

2. Osoba, o której mowa w pkt.1, zapoznaje kierowców i opiekunów ze standardami, w tym każdorazowo po wprowadzeniu do nich zmian lub aktualizacji.

3. Kierowcy i opiekunowie potwierdzają zapoznanie ze standardami lub ich zmianami lub aktualizacją w formie pisemnej oraz podpisują zobowiązanie do ich stosowania w czasie wykonywania dowozu i opieki nad uczniami.

4. Osoba, o której mowa w pkt. 1, przekazuje standardy, ich zmiany lub aktualizacje podmiotom zewnętrznym realizującym na zlecenie Gminy Jaktorów zadanie przewozu do szkół i opieki nad uczniami, zobowiązuje do zapoznania z nimi zatrudnionych kierowców i opiekunów oraz odbiera
i przechowuje pisemne potwierdzenia zapoznania z nimi i zobowiązania do ich stosowania w czasie wykonywania przewozu i opieki nad uczniami.

5. Osoba, o której mowa w pkt. 1, jest obowiązana co najmniej raz na dwa lata dokonać oceny standardów w celu zapewnienia ich dostosowania do aktualnych potrzeb oraz zgodności
z obowiązującymi przepisami. Podstawą do dokonywania oceny powinna być analiza zgromadzonej dokumentacji, uwagi i propozycje kierowców i opiekunów, rodziców i pracowników szkół. Wnioski z przeprowadzonej oceny są pisemnie udokumentowane.

VII. Zasady i sposób udostępniania i zaznajamiania ze standardami

1. Dzieci i uczniowie dowożeni do przedszkoli i szkół prowadzonych przez Gminę Jaktorów i ich rodzice są zaznajamiani ze standardami, ich zmianą lub aktualizacją przez dyrektorów tych przedszkoli i szkół, którzy są zobowiązani do odebrania od rodziców, dzieci i uczniów oświadczeń, że zapoznali się ze standardami i będą je stosować w czasie przewozu.

2. Dzieci i uczniowie niepełnosprawni dowożeni do szkół specjalnych i pozostałych placówek oświatowych i ich rodzice są zaznajamiani ze standardami przez opiekunów dzieci dowożonych, którzy są zobowiązani do odebrania od rodziców, dzieci i uczniów oświadczeń, że zapoznali się ze standardami i będą je stosować w czasie przewozu. Jeżeli dziecko lub uczeń niepełnosprawny nie jest w stanie podpisać oświadczenia, to w jego imieniu robi to jego rodzic.

3. Standardy, ich zmiany lub aktualizacje – wersja zupełna i skrócona - są udostępnione na stronie internetowej Biuletynu Informacji Publicznej Urzędu Gminy Jaktorów w zakładce Informacje- Oświata oraz wywieszone w siedzibie Urzędu Gminy Jaktorów w Jaktorowie przy ul. Warszawskiej 33 w Biurze Obsługi Mieszkańca.